آثار فضای غیراخلاقی در محیط کار، بر رفتارهای ضد شهروندی سازمانی

زمینه: بروز رفتارهای غیرِ اخلاقی در سازمانها از مهمترین معضلات عصر فعلی است و بر ضرورت توسعه اخلاق تأکید می­نماید . هرچه رفتارهای غیرِ اخلاقی کارکنان بیشتر می‌شوند، عملکرد سازمان بیشتر تحت تأثیر قرار گرفته و تصویر بیرونی سازمان بیشتر مخدوش می­شوند و می­توان ادعا نمود که حاکمیت ارزشهای اخلاقی بر سازمان و رعایت آنها از سوی کارکنان، تأثیر به­سزایی بر موفقیت سازمانها دارد و منجر به نهادینه­سازی ارزشهای اخلاقی در سازمانها می‌شود؛ ارزشهایی که روابط اثربخش کارکنان و سازمانها را تقویت می‌کنند.   روش‌کار: این پژوهش بر آن است که علاوه بر شناسایی رابطۀ فضای اخلاقی حاکم بر سازمان و رفتارهای ضد شهروندی سازمانی، با هدف ارتقای بلوغ اجتماعی و بلوغ روانی کارکنان، توسعه فضای اخلاقی سازمان، جهت‌دهی و ارائه خطوط راهنما جهت هدف‌گذاری مدیران به منظور تدوین راهبردهای حوزه منابع انسانی بر اساس الزامات اخلاقی و به تبع آن وضع معیارها و بازسازی فضای اخلاقی حاکم، به ارائه راهکارهایی جهت ارتقاء فضای اخلاقی محیط کار و کاهش رفتارهای ضد شهروندی سازمانی بپردازد . در این مقاله از روش پیمایشی استفاده شده و 100 نفر از مدیران پایه و میانی بانک رفاه کارگران به عنوان نمونه انتخاب شده‌اند .   یافته‌ها: یافته‌های پژوهش حاکی از آنند که اولاً میان ارتقاء فضای کلی اخلاقی حاکم بر سازمان و کاهش رفتارهای ضد شهروندی سازمانی، و ابعاد کاستیهای فضای اخلاقی سازمان و گونه‌های رفتارهای ضد شهروندی سازمانی، رابطه‌ای معنادار وجود دارد .   نتیجه‌گیری: تدوین اصول اخلاقی حاکم بر رفتار سازمانی که بر رفتارهای شغلی کارکنان مؤثر است، بایستی بیش از پیش به مثابه ابزار خودکنترلی و خودنظارتی مدنظر سازمانها قرار گیرد و نیز تدوین نظامنامه رفتار حرفه­ای سازمانها که در آن معیارهای رفتارهای اخلاقی تشریح شده باشد و همچنین تقویت باورهای مذهبی، وجدان کاری، ترویج فرهنگ اخلاقی و نهادینه­کردن اصول اخلاقی از طریق آموزش، باید وجهه همت سازمانها قرار گیرد. شناسایی ابعاد اخلاقی مورد پذیرش افراد هر سازمان، از یک سو حافظ بقا و بالندگی سازمان است و از سوی دیگر، راهنمای مدیران در امور مربوط به خط‌مشی‌گذاری درباره توسعه و بهبود منابع انسانی است